تانزانیت از جنس سیلیکات کلسیم آلومینیوم است و در سنگ های دگرگونی دما پایین به صورت منشوری یا ستونی یافت می شود. بلورهای آن در طبیعت با رنگ های آبی، آبی سیر و بنفش دیده می شود. دو فاکتور مهم شامل رنگ آبی تیره ی آن به همراه اندکی رنگ ارغوانی و دیگری وجود تنها یک معدن برای استخراج آن موجب ارزش بالای این گوهر شده است.
تانزانیت به دلیل حضور عنصر وانادیوم دارای چند رنگی است. به نحوی که در طول روز دارای رنگ آبی و در انتهای روز یا زیر نور مصنوعی رنگ آن به ارغوانی تبدیل می شود. معمولاً تانزانیت هایی که در جواهر فروشی ها عرضه می شود به وسیله حرارت ترمیم شده تا رنگشان را به رنگ آبی سیر تا آبی مایل به ارغوانی تبدیل کنند. در صورتی که تمایل به تمیزکردن و پرداخت کردن گوهرمان را داشته باشیم نباید آن را وارد التراسنیک کنیم. بهتر است آن را با محلول آب و صابون نیمه گرم و یک برس موئی شستشو دهیم و سپس با یک دستمال خشک کنیم. گوهرهایی مانند یاقوت کبود و آمتیست شبیه تانزانیت هستند. تنها تولید کنندگان آن نیز کشورهای تانزانیا می باشد.
اعتقادات: نیروهای ذهنی را افزایش می دهد و موجب تقویت ارتباط زناشویی بین زوج ها می شود.
اسامی دیگر: زوئیزیت Zoisite ، تانزانیت آبی Tanzanite blue.